Cây cam cara Mộc Châu- đặc sản mới của Sơn La

AI ĐÃ MANG CÂY CAM CARA ÚC VỀ VIỆT NAM?

Việc mang giống cây từ nước ngoài về Việt Nam luôn là việc khó làm, nếu ai còn nhớ chuyện ngày xưa trạng Bùng, Phùng Khắc Khoan đem cây Ngọc Mễ từ xứ người qua cửa khẩu về nước ta để cho dân trồng thành cây ngô bây giờ thì rõ. 

Ấy vậy, nhưng ông Mai Viết Phương lại có thể đem cây cam cara, giống cam quý ở Úc về trồng.

Ông quê ở Long Xuyên, từ những năm sáu mươi thế kỷ trước ông Phương đã sang Úc du học ngành Nông nghiệp, trở thành giảng viên chuyên hướng dẫn sinh viên thực nghiệm của trường Đại học Nông nghiệp Tây Sydney.

Phụ trách các dự án quan trọng của trường, ông có điều kiện về nước nhiều lần và nhận ra nông dân Việt Nam thu nhập quá thấp với các giống cây trồng vật nuôi năng suất kém, thấy đây chính là cơ hội để góp sức giúp quê nhà.

Ông có điều kiện về nước thường xuyên và thấy rằng nước mình có điều kiện làm nông nghiệp mà nông dân thu nhập thấp quá, vì giống cây trồng vật nuôi năng suất kém, chất lượng chưa cao, và ông ấp ủ mang những giống tốt từ nước ngoài về góp sức cho quê hương. 
 

Để làm được điều đó, một mặt, ông đóng góp nhiều cho nước Úc trong nghiên cứu khoa học nông nghiệp, mặt khác Ông tặng họ những nguồn gien thực vật quý hiếm mà ông là chủ sở hữu. Từ đó, họ giúp ông thuận lợi đưa nhiều giống cây trồng về Việt Nam.  

ĐƯợc sự hỗ trợ của những người bạn cùng nghiên cứu và đối tác là trường đại học Western Sydney, ông Phương dễ dàng đem cây cam cara ruột đỏ từ Úc về Việt Nam. Đây là giống cam do tiến sĩ thực vật học Graeme Richards giảng viên Đại học Hawkesbury, người đã cùng ông và nhóm cộng sự bỏ ra 30 năm dày công nghiên cứu, mới lai tạo thành công.
 
Ngoài ưu điểm hương vị, không hạt, Cara Navel còn là giống cam duy nhất trên thế giới có ruột màu đỏ thẫm chứa hàm lượng lycopene và carotenoid rất cao, vừa giúp cân đối dinh dưỡng trong chế độ ăn kiêng, vừa chống gây và hạn chế ung thư, như một loại thực phẩm chức năng ngon ngọt đặc biệt dễ dùng.
Năm 2003, rời Trường Đại học Western Sydney (Úc), ông Phương lên cao nguyên Lâm Viên - vùng đất có khí hậu phù hợp với các giống cây ăn quả của Úc và giống cam ruột đỏ. Ông nói: “Giống cam này tên là “Cara Cara”, có nguồn gốc từ Venezuela, được đưa sang Mỹ, sau đó du nhập vào Úc. 

Lên Lâm Viên, ông cùng người dân địa phương bắt tay làm vườn. Mảnh đất 10 ha được UBND tỉnh cấp cho ông làm trang trại cam nằm ở triền dốc núi Voi khô cằn sỏi đá, lại không có nước.

Nhưng với tâm huyết và trình độ của mình, cam đã ra trái thành công với chất lượng tương đương ở nước ngoài. 

Nhiều chuyên gia nông học khẳng định, đây là giống cam triển vọng bậc nhất của VN hiện nay.

CÂY CAM CARA MỘC CHÂU ĐƯỢC TRỒNG NHƯ THẾ NÀO?

Năm 2013, ông Đàm, xã viên của HTX Đặc sản Tây Bắc lặn lội vào tận Lâm Đồng học hỏi kinh nghiệm và mua giống cây cam cara ruột đỏ ấy về Mộc Châu trồng.
 

Biết rằng cây cam khó chăm sóc, lâu cho thu hoạch, mua giống gốc giá cực cao (200k/ cây), nhưng ông vẫn quyết định đầu tư. 
 

Lần 1, ông Đàm mua.... cây giống về trồng ở trang trại rộng 12ha của mình tại bản A Má, xã Lóng Sập. Thấy cây lên cũng ổn, ông mua thêm ..... cây nữa trồng ở trang trại thứ 2 rộng trên 6ha. Tổng cộng, hiện nay 2 trang trại có..... cây cam đang bắt đầu cho thu quả. 

Công phu chăm sóc, cải tạo những quả đồi dốc không biết đâu mà kể, nhưng cái đáng phục nhất, chính là việc những cây cam này, 6 năm ông mới bắt đầu dám thu quả. 

Chỉ vào những gốc cam cara Mộc Châu to xù xì có phần ngộ nghĩ, ông Đàm bảo: chú nhìn thấy khác biệt rõ ngay, cam ghép trên cây bưởi nhanh được thu quả, quả rất to, nhưng những cây cam ấy không có bộ gốc, rễ khổng lồ như này. Anh mất 6 năm đầu tiên chỉ đổ tiền vào nuôi mấy gốc cam này thôi đấy. Có bộ gốc, rễ khoeẻ, cây cam cara mới cho quả ngon, ngọt và giàu chất dinh dưỡng đúng chuẩn của nó. 
 

Những cây cam đúng là độc đáo thật, bộ gốc to bằng bắp đùi người lớn, nhưng phần thân thu lại nhỏ như cổ tay, cây cao nhất cũng chỉ chừng 2m. Dẫn tôi đi xem vườn ông Đàm bảo, anh vẫn muốn nuôi cây thêm vài năm nữa, nên bây giờ cũng không cần nhiều quả, nhẽ ra mình phải vặt bớt những cây sai quả đi, nhưng vườn rộng quá, vặt cũng không xuể. 

Nhìn 2 trang trại của ông Đàm, đồi nọ tiếp đồi kia, từng cây cam tùm tùm xanh mát, thấp thoáng quả chín vàng mới thấy công sức đổ vào vườn là không nhỏ. 
 

Nhưng rồi cam cũng không phụ sức người, năm nay là năm thứ hai cam cho thu hoạch, quả cam chắc lẳn, rắn rỏi, vỏ ngoài vàng sậm, ruột đỏ tươi, ăn giòn tan và ngọt sâu. Nói ngọt sâu là ở chỗ, cam cara không ngọt sắc, ngọt luôn như cam Navel hay nhiều loại cam khác, mà nó ngọt từ từ, ngọt hậu như uống trà, càng ăn càng thấy ngọt, càng thấy đậm đà, thấy thèm. Ăn miếng đầu thấy cũng thường, ăn những miếng tiếp theo, càng ăn càng vào, ăn vài quả lúc nào không biết. 

Cái thứ 2, độc đáo, đặc biệt là khi những vườn cam đỏ ở Mộc Châu đã thu hoạch hết hàng tháng rồi, bây giờ cam cara Mộc Châu của Hợp tác xã Đặc sản Tây Bắc, nơi anh Đàm là xã viên mới bắt đầu tung ra thị trường. 


Bà Bùi Thị Lan, giám đốc HTX cho biết: sản phẩm cam của chúng tôi đã được cấp chứng nhận tiêu chuẩn Vietgap, chúng tôi đã làm thương hiệu, chụp ảnh và quay các video quảng bá từ tháng 10, đến giờ bắt đầu tung ra.Sản phẩm đã bán giới thiệu từ năm ngoái, mọi người đánh giá khá cao, nhưng thực tế đa phần khách hàng chưa biết tới việc Mộc Châu có giống cam ngon và tốt như vậy. Sau khoảng 2 tháng tập trung truyền thông, hiện đã có các đại lý ở Nam Định, Hà Nam, Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng nhập đều. Chúng tôi cũng đang cố gắng tiếp cận các siêu thị như Aone Mall và một số chuỗi cửa hành thực phẩm sạch, an toàn để chào hàng. 
 

Qua khảo sát, hiện cam cara Mộc Châu của HTX Đặc sản Tây Bắc đang bán lẻ tại các nơi với giá 70k/kg. Phỏng vấn chị Thanh Huyền, một đầu mối bán cam cara Mộc Châu tại Hà Nam, chị cho biết: khách của tôi toàn là những người có điều kiện, họ thích ăn ngon, và an toàn. Vừa rồi tôi nhập 2 tạ cam về bán, hàng hết sạch trong buổi sáng, mọi người đều đánh giá cao chất lượng sản phẩm. So với cam canh, cam lòng vàng ở Cao Phong mà tôi đang bán, giá cam cara Mộc Châu là cao hơn nhiều, nhưng tiền nào của đấy, khách vẫn đón nhận. 

Vỡi nỗ lực của mình, ông Đàm và HTX Đặc sản Tây Bắc đang khiên cam cara mỉm cười nơi núi đồi A Má- vùng đất xa xôi, giáp biên giới nước bạn Lào còn nhiều khó khăn.