Chơi đánh quay với người Mông ở Vân Hồ

Thứ ba - 14/01/2014 04:15

Với người đàn ông Mông ở Vân Hồ, từ khi lẫm chẫm biết đi đến lúc thanh niên trai tráng, rồi trung niên ai cũng thích chơi đàu ta lái (đánh quay, đánh cù). Nhân dịp tết sớm của bà con, ta có thể thử trò chơi đơn giản nhưng thú vị này trên sân vận động của bản Hua Tạt.

Một bộ cù gồm một sợi dây dài chừng hai mét gắn cố định một đầu vào thanh gỗ nhỏ dài chừng 0,5m và một con cù đẽo hình đầu đạn, bán kính 3-5cm, làm bằng gỗ tốt, cứng, nặng (thường là gỗ trai). Trò này, người Mông gọi là Đàu Ta lái (chơi quay, hay chơi cù).

Nhóm người chơi sẽ chia làm hai đội không hạn chế thành viên. Đội thứ nhất sẽ thả cù, đội thứ hai sẽ đứng ở vạch, tìm cách ném con cù của mình đánh trúng và làm đổ các con cù của đội thứ nhất, nếu ném trúng và con cù còn tiếp tục cù là thắng cuộc, ném trượt tất nhiên sẽ thua.

Khi thả cù, phải quấn cù vào đầu dây rồi khom người, hạ thấp trọng tâm, hai tay đặt thấp, tay thả cù phối hợp với tay cầm que giật cù sao cho xoay càng tít càng tốt.

Động tác thả cù

Phần này cực kỳ khó khăn, phải kết hợp chạy đà, tay cầm cù giơ cao quá đầu, tay cầm dây đặt dưới, rồi ra sức mà ném, mà giật cù sao cho trúng cù đối thủ, và cù mình vẫn còn quay.

Động tác đánh cù cần mạnh, chuẩn xác

Cái thú vị nhất của cuộc chơi chính là việc thả cù và đánh cù diễn ra qua ba vòng. Vòng thứ nhất thả cù cách vạch ném chỉ chừng 3 mét, vòng thứ hai thả cù cách vạch đến 10m, vòng thứ 3, cù thả cách vạch ném đến 20 mét. Vòng ném thứ ba bao giờ cũng là vòng thử thách nhất, và cái tài khéo, cái mạnh khỏe của người đàn ông Mông được chứng tỏ chính là ở vòng này. Khi đội thả cù đã thả xong, tất cả đứng dạt ra nhìn những con cù đang quay tít trong mảnh đất rộng, tất cả ánh mắt của cổ động viên, của khán giả, của những cô gái mười tám, đôi mươi dồn cả vào những cánh tay chắc nịch phía đội đánh cù. Chỉ vài con cù trúng đích, khiến cù đối thủ văng xa mới được tung hô, cả người chơi lẫn khán giả đều thích thú, hả hê cười.

Từ trẻ con cho đến thanh niên đều chơi đánh cù không biết chán, hai đội cứ thế đổi vị trí ném và đánh cho nhau, ai mệt thì ra nghỉ, ai mới đến lại đem cù nhập bọn, đến bữa thì nghỉ uống rượu rồi lại chơi.

các cù thủ nhí

các nữ khán giả là những người chăm chú xem và cổ vũ nhất

Một cuộc đấu cù nhỏ giữa dân ngoại đạo với một cù thủ nhí

Sân vận động bản Hua Tạt, Vân Hồ chiều nay ồn ã, nhộn nhịp bởi tiếng khèn mùa xuân, bởi tiếng bạc trắng hoa xòe tinh tang trên bộ quần áo xanh, đỏ vang lên sau mỗi bước chạy và bởi cả tiếng con cù va vào nhau, tiếng hò reo, cười nói khi kết thúc mỗi vòng cù.

Thành Đạo