Gìn giữ môi trường để phát triển du lịch bền vững

Đứng trước nguy cơ

Chưa đón một lượng khách đông đảo, liên tục như Sa Pa, Tam Đảo, hay Đà Lạt, nhưng Mộc Châu cũng đang đứng trước những nguy cơ xuống cấp về môi trường tự nhiên. Đầu tiên là hệ lụy của đô thị hoá nhanh chóng. Đời sống mỗi ngày một nâng cao, nhu cầu tiêu dùng ngày càng lớn, lượng rác thải mỗi ngày là không nhỏ. Do lực lượng còn mỏng, Đội Vệ sinh Môi trường đô thị huyện chưa thể mở rộng thêm khu vực thu gom tại các đường nhánh. Do vậy, những chỗ không thu gom được người dân dồn hết rác ra đường, có khi ngay lối rẽ lên đồi chè, đồng cỏ xuất hiện những đống rác to trông rất phản cảm. Anh Hoàng Giang, một khách du lịch đến từ Hà Nội cho biết: phong cảnh Mộc Châu rất đẹp, nổi bật nhất là màu xanh từ tháng 4 đến tháng 7. Nhưng trên đồi chè, hay đồng cỏ còn có những đống rác thải vừa ô nhiễm vừa làm xấu cảnh quan.

Thêm một vấn đề nữa cần nói đến, đó là cơ sở hạ tầng. Nhu cầu xây dựng của người dân ngày càng nhiều, những ngôi nhà 2,3,4 tầng đồ sộ mọc lên là điều đáng mừng cho thấy sự phát triển ổn định của huyện nhà. Tuy nhiên, với những người làm du lịch là điều đáng lo ngại. Mộc Châu thường để lại ấn tượng với du khách bởi màu xanh của cỏ cây, hoa lá. Có những con đường xanh 2 bên là vườn mận, đồi chè, đồng cỏ xanh mướt, thơ mộng cuốn hút du khách. Nếu giữa những con đường xanh ấy, những khối bê tông cao tầng chen vào sẽ phá vỡ nét đẹp vốn có của cảnh quan. Việc xây dựng quá nhiều công trình cũng dẫn đến quỹ đất bị thu hẹp, khả năng thoát nước mặt bị ảnh hưởng. Trước đây, khu vực trung tâm thị trấn nông trường rất ít bị ngập, nhưng nay, chỉ một cơn mưa to chừng 20 đến 30 phút, nước đã tràn hết lên mặt đường, thành những vũng lớn.

Đừng để nước đến chân…

Tất cả những bất cập trên đây chưa phải là vấn đề lớn, nhưng về lâu về dài nếu không có những giải pháp phù hợp, vẻ đẹp Mộc Châu sẽ mất dần, và hệ lụy của nó chắc hẳn ai cũng biết. Nguyên nhân của những vấn đề này xuất phát từ nhiều yếu tố, đó có thể là câu chuyện quy hoạch chưa kịp với sự phát triển nhanh, cũng có thể là câu chuyện ý thức.

Việc quy hoạch, nâng cấp, xây dựng hệ thống thu gom và xử lý rác thải, hệ thống thoát nước có thể giải quyết tương đối dễ dàng nếu có sự vào cuộc tích cực của chính quyền, nhưng cái khó giải quyết nhất chính là vấn đề ý thức của người dân địa phương, của khách du lịch trong việc bảo vệ tài nguyên du lịch.

Vấn đề này cần sự chung tay của toàn xã hội, và cần phải hành động ngay bây giờ, không để nước đến chân mới nhảy. Trước hết, cần tuyên truyền và có những biện pháp khiến du khách không vứt rác thải bừa bãi ra đường và các điểm thăm quan. Làm điều này cần gắn tuyên truyền với bố trí những thùng rác tại điểm du lịch, đồng thời có chế tài xử lý với những du khách thiếu ý thức. Có như vậy, đồi chè, đồng cỏ mới xanh và sạch tuyệt đối, tại các điểm du lịch như rừng thông, không có cảnh một du khách hứng chí lên, cho chiếc xe ô tô địa hình của mình lao từ trên tà ly xuống đường rồi lại lùi trở lên, làm vỡ hết lớp đá bảo vệ.

Trước mắt, tuyên truyền để người dân địa phương nâng cao ý thức bảo vệ môi trường là cần thiết hơn cả. Thiết nghĩ vấn đề này sẽ giải quyết được bằng hai giải pháp: Một là các cấp chính quyền cần định hướng cho người dân và các cơ quan chức năng nâng cao ý thức bảo vệ môi trường hơn nữa, gắn với việc làm du lịch. Hai là, hướng dẫn người dân làm du lịch. Khi họ có thu nhập từ du lịch, họ sẽ tự khắc thấy cần phải giữ gìn “nguồn vốn” chung của mình. Lúc đó, chắc hẳn dân sẽ tự bảo vệ những khu rừng xung quanh ngũ động bản ôn, sẽ xây ngôi nhà mình thấp hơn để nó không che khuất những đồi mận, đồi chè xanh bất tận; sẽ bảo vệ phong lan hay những loài chim, thú quý…

Khách du lịch đang và sẽ đến Mộc Châu ngày càng nhiều, muốn giữ mãi ấn tượng về một thảo nguyên xanh trong lòng họ, đã đến lúc Mộc Châu cần gióng hồi chuông bảo vệ môi trường lớn hơn.