Mộc Châu mùa hoa ban tháng 3

Hoa ban nở khi cơn mưa phùn cuối mùa níu kéo mùa xuân ở lại, khoảng tháng 3 dương lịch hàng năm. Từ lâu hoa ban đã được coi là biểu tượng của núi rừng Tây Bắc, vẻ đẹp của nó được ví như vẻ đẹp của người con gái vùng cao, giản dị và thuần khiết.

Hơn nữa nó còn mang trong mình câu chuyện tình yêu hết sức cảm động của đôi nam nữ người Thái yêu nhau không đến được với nhau, nàng chết hóa thành cây hoa ban nở những cánh hoa trắng trong, phơn phớt hồng, hay tím thủy chung, chàng mải miết đi tìm hóa thành cây măng đắng. Mùa xuân đến, cả hoa ban và măng đắng lại cùng nhau ra hoa, ra măng như gọi nhau về.
 

Vào mùa đông, cây ban rụng hết lá dồn nhựa sống để trỗi dậy vào mùa xuân. Mùa xuân ấm áp về, cây ban đâm chồi nảy lộc. Lá ban có hình móng giò như hai hình trái tim đặt cạnh nhau, lá ban mọc lưa thưa chứ không rậm rạp như các loài cây khác. Sức sống của cây ban khiến người ta phải nể phục. Cho dù là đồi có gianh khô cằn hay vách đá cheo leo, cứ qua thời gian đốt nương là nó trỗi dậy mạnh mẽ.

Khắp vùng Tây Bắc nơi nào cũng có hoa ban nhưng ít nơi có cây ban già, hoa ban to, nhiều và đẹp như ở Mộc Châu. Cây ban mọc khắp nơi trên cao nguyên nhưng không được trồng thành từng cánh đồng như hoa cải và hoa mận. Để ngắm được hoa ban đẹp du khách sẽ phải đi dọc theo đường từ thị trấn Mộc Châu về thị xã Sơn La. Bắt đầu từ ngã ba 73, nơi có khách sạn Mường Thanh cho đến hết khu vực xã Chiềng Hắc, cứ nơi nào có đồi là thấy có hoa ban nở trắng trên đó. 

Tháng 3, khi hoa ban nở rộ cũng là lúc ở bản Áng, xã Đông Sang diễn ra lễ hội Hết Chá của người Thái để cầu cho bản làng yên ấm, mùa màng bội thu, để thể hiện lòng biết ơn của những người con nuôi đối với Mọ Mun (thầy cúng) đã chữa bệnh cho mình.
 

Hoa ban không chỉ đẹp mà còn được đồng bào dân tộc vùng cao sử dụng như một thứ rau sạch để chế biến thành các món ngon như canh hoa ban, nộm hoa ban, măng đắng xào hoa ban… Có điều lạ, măng đắng thường ăn đắng lắm, vậy mà nộm hay xào, hay nấu canh cùng hoa ban, vị đắng bay đâu hết. Người ta bảo, ấy là truyền thuyết về tình yêu của măng đắng, hoa ban.
 

Nếu đã đến Mộc Châu thì bạn không thể bỏ qua việc thưởng thức các món đặc sản ngon ngất ngây làm nên ấn tượng cho du lịch Mộc Châu như nậm pịa, thịt chua, thịt trâu gác bếp, cá suối, cá hồi, nộm da trâu…